DOSTĘPNE I PRZYJAZNE SZKOŁY – EDUKACJA WŁĄCZAJĄCA
Gmina Brzesko przystępuje do realizacji pierwszego, tak dużego i obejmującego jedocześnie wszystkie szkoły podstawowe prowadzone przez brzeski samorząd, projektu, który zatytułowaliśmy „Dostępne i przyjazne szkoły – edukacja włączająca w brzeskich szkołach podstawowych”.
Projekt jest realizowany ze środków Unii Europejskiej w ramach priorytetu szóstego „Fundusze europejskie dla rynku pracy, edukacji i włączenia społecznego, działanie nr 10: „Wsparcie kształcenia ogólnego” programu „Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027”. Projekt jest finansowany ze środków Fundusz Europejski Fundusz Społeczny Plus oraz Budżetu Państwa.
Czym jest edukacja włączająca?
To swego rodzaju systemowe podejście do procesu edukacji i wychowania, którego celem jest zwiększanie szans edukacyjnych wszystkich osób uczących się poprzez zapewnianie im warunków do rozwijania indywidualnego potencjału, tak by w przyszłości umożliwić im pełnię rozwoju osobistego na miarę swoich możliwości oraz pełne włączenie w życie społeczne.
Edukacja ta stawia za cel wyposażenie uczennice i uczniów w kompetencje niezbędne do stworzenia w przyszłości włączającego społeczeństwa, czyli społeczeństwa, w którym osoby niezależnie od różnic m.in. w stanie zdrowia, sprawności, pochodzeniu, wyznaniu są pełnoprawnymi członkami społeczności, a ich różnorodność postrzegana jest jako cenny zasób rozwoju społecznego i cywilizacyjnego. To systemowe, wielowymiarowe i wielokierunkowe podejście do edukacji nastawione na dostosowanie wymagań edukacyjnych, warunków nauki i organizacji kształcenia do potrzeb i możliwości każdego ucznia, jako pełnoprawnego uczestnika procesu kształcenia.
Szkoła ogólnodostępna to szkoła dostępna dla każdego dziecka, otwarta na jego potrzeby i możliwości, realizująca założenia edukacji włączającej. To szkoła zapewniająca każdemu uczniowi warunki do rozwoju i pełnego uczestnictwa w procesie kształcenia i wychowania oraz życiu społecznym szkoły.
Włączenie to proces, który pomaga pokonywać bariery ograniczające obecność, uczestnictwo i osiągnięcia uczennic i uczniów.
Co będziemy robić w ramach projektu?
W projekcie zapewnimy dodatkowe zajęcia zarówno dla dzieci potrzebujących dodatkowego wsparcia w procesie edukacyjnym, jak i dzieci szczególnie uzdolnionych chcących rozwijać swoje pasje i umiejętności.
W każdej ze szkół – będą o tym informować dyrektorzy i nauczyciele poszczególnych placówek – znajdzie się rozbudowana oferta dodatkowych zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i korekcyjno-kompensacyjnych z różnych przedmiotów, zajęcia logopedyczne, gimnastyka korekcyjna, zajęcia z zakresu integracji sensorycznej, trening umiejętności społecznych i wiele innych.
Z bardzo szerokich możliwości wsparcia, przez trzy najbliższe lata, skorzysta około 1 380 uczniów i uczennic wszystkich klas brzeskich szkół podstawowych.
Niezwykle istotnym aspektem projektu jest przeciwdziałanie tendencjom segregacyjnym, izolacyjnym, nieakceptowania, stygmatyzacji, nietolerancji i dyskryminacji, z którymi mierzą się w szkołach zarówno uczniowie i uczennice, jak i nauczyciele i nauczycielki. W związku z tym zaplanowano krótkie, trzy godzinne warsztaty dla młodzieży, które młodym ludziom mają dać wiedzę i umiejętności jak rozpoznawać niewłaściwe zachowania, jak im przeciwdziałać i jak czuje się osoba dyskryminowana oraz do jakich skutków mogą prowadzić przejawy dyskryminacji. Stąd młodzież będzie mogą skorzystać z następujących warsztatów:
- „Sztuka rozwiązywania konfliktów, czyli jak się dogadać?”;
- „Integracja – jak budować relacje z rówieśnikami”;
- „Różnorodność daje moc – warsztat antydyskryminacyjny”.
W tym samym duchu powołana do życia zostanie „Młodzieżowa grupa wsparcia”. To oddolna inicjatywa, która wykorzystuje istniejące, nieformalne sieci wsparcia rówieśniczego, umożliwiając nastolatkom rozwijanie umiejętności pomocy innym. W każdej szkole zostaną wybrane dwie osoby, cieszące się zaufaniem wśród rówieśników, do udziału w Młodzieżowej Grupie Wsparcia. Spotkania odbywać się będą raz w miesiącu przez 2 godziny z udziałem psychologa, gdzie uczestnicy zdobywać będą wiedzę na temat komunikacji, rozwiązywania problemów i różnych zagrożeń, w tym uzależnień. Będzie to również okazja do dzielenia się indywidualnymi problemami i wspólnego szukania rozwiązań. Uczestnictwo w grupie wsparcia ma na celu wykształcenie młodzieżowych liderów, którzy będą potrafili wysłuchać, udzielić rzetelnej informacji, zapewnić wsparcie i w razie potrzeby skierować do specjalisty.
Projektem objęci zostaną także nauczyciele – to aż 162 osoby – które będą mogły podnieść swoje kwalifikacje zawodowe, zarówno uczestnicząc w warsztatach dotyczących edukacji włączającej, szeroko rozumianej komunikacji, metodyki kształcenia, jak i uczestnicząc w kursach, szkoleniach i studiach podyplomowych, w tych obszarach, które sami – na etapie przygotowywania projektu – wskazali jako te, w których chcą uzupełniać swoją wiedzę i umiejętności.
Przewidziano także specjalne komponenty dla rodziców i opiekunów prawnych (zakłada się udział około 276 rodziców), którzy będą chcieli lepiej przygotować się do wspierania swoich dzieci w procesie edukacyjno-wychowawczym, a także lepiej odnaleźć się – w relacji z własnym dzieckiem – w kontekście sytuacji kryzysowych, wyzwań cywilizacyjnych (cyberprzestępczość, uzależnienie od elektroniki) i będą chcieli nauczyć się lepiej rozumieć swoje dzieci i wspierać je w codziennych sytuacjach edukacyjnych i życiowych.
Aby edukacja włączająca mogła zadziałać w praktyce musimy zadbać o pełną dostępność placówek oświatowych. Stąd w poszczególnych placówkach – w zależności od potrzeb – przewidziano w pierwszym okresie realizacji projektu szereg działań dostosowujących brzeskie placówki edukacyjne do potrzeb dzieci, nauczycieli i rodziców ze specjalnymi potrzebami. Ambicją brzeskiego samorządu jest, aby każda placówka prowadzona przez gminę była w pełni dostępna i to nie tylko w wymiarze architektonicznym.
Ważną pozycją w budżecie projektu jest zakup wyposażenia i pomocy dydaktycznych do pracy z uczniami ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnym. Będą to zarówno elementy infrastruktury szkolnej (kąciki wyciszeń, wyposażenie sal terapeutycznych, czy kąciki logopedyczne), jak i specjalistyczne wyposażenie gabinetów specjalistycznych (logopedycznych, psychologicznych), a także szereg urządzeń, przyrządów, gier, pomocy terapeutycznych i dydaktycznych, które znacząco podniosą efektywność pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym.
Zakładamy, że podstawowe rezultaty – w skali całej brzeskiej oświaty – wynikające z wdrożenia projektu „Dostępne i przyjazne szkoły” przyczynią się do rozwoju postaw tolerancji, kreatywności, innowacyjności, elastyczności w myśleniu, większej komunikatywności oraz empatii zarówno wśród uczniów i uczennic, nauczycieli i nauczycielek, jak i rodziców oraz opiekunów prawnych dzieci. W konsekwencji pozwolą lepiej radzić sobie zarówno uczniom, jak i dorosłym, z sytuacjami trudnymi, będą wspierać samodzielność każdego dziecka i zapewnią warunki, w których zastosowane metody i podejście pozwolą dostosować proces dydaktyczny do możliwości i indywidualnych potrzeb każdego dziecka. Wierzymy, że trzyletni okres realizacji projektu pozwoli na trwałe zakorzenienie idei edukacji włączającej w brzeskim systemie oświatowym.
W realizację projektu zaangażowany jest także partner – Powiat Brzeski, który poprzez swoje jednostki – Powiatowe Centrum Edukacji i Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczna w Brzesku – zorganizuje szereg szkoleń i warsztatów zarówno dla uczennic i uczniów, jak i nauczycielek i nauczycieli brzeskich podstawówek, zarówno poświęconych zapobieganiu dyskryminacji i przemocy oraz niwelowaniu trudności związanych z integracją uczniów czy edukacją włączającą, jak również szereg szkoleń o charakterze dydaktycznym i praktycznym.
Wartość całego projektu wynosi 4 923 115,96 PLN, w tym wkład Unii Europejskiej i Budżetu Państwa to 95% tej kwoty, czyli 4 676 925,96 PLN.
Szczegóły projektu dostępne będą na stronach poszczególnych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Brzesko, w trakcie wywiadówek i spotkań z nauczycielami, a także w sekretarkach tych szkół.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie